سازشناسی مجموعه اطلاعاتی است از ویژگی ها ، توانایی ها و محدودیت های سازهای مختلف برای بکارگیری آنها شامل نحوه نت نویسی و نوازندگی ، محدوده صوتی ، تکنیکهای قابل اجرا ، دسته بندی و فرم شخصیتی.
سازها بر اساس نحوه صدادهی به سه گروه اصلی زهی ، بادی و کوبه ای تقسیم می شوند که هر کدام دارای تقسیمات فرعی هستند.
با ورود تکنولوژی به دنیای موسیقی ، افزایش تعداد سازهای الکترونیکی و شکل گیری موسیقی الکترونیک چهارمین گروه از سازها با عنوان سازهای الکترونیکی شکل گرفت.
سازهای مبتنی بر قواعد هارمونی کلاسیک ، ساز جهانی محسوب شده و سازهای طراحی شده بر اساس موسیقی قومی و محلی به عنوان ساز بومی شناخته می شوند.
هر کدام از سازها بر اساس محدوده صوتی ، فرم شخصیتی و تکنیکهای خاص خود کارکردی متفاوت در ترکیب موسیقی خواهند داشت که تنظیم کنندگان ضمن آشنایی کامل با خصوصیات تک تک آنها با استفاده از دانش ارکستراسیون یا سازبندی اقدام به ترکیب بندی و چیدمان ارکستر می کنند.
خلق و نگارش یا آهنگسازی و تنظیم یک قطعه موسیقی بدون دانش سازشناسی اگرچه غیر ممکن نیست اما منجر به هدر رفت پتانسیل هنری قطعه ، آهنگساز و تنظیم کننده در اثر بکارگیری نادرست سازها ، بروز مشکلات فنی و مهمتر از همه فقدان توان رهبری و هدایت نوازندگان خواهد شد.